Terwijl Nederland en grote delen van Europa deze week worstelen met extreme hitte en temperaturen tot 38 graden, kijkt Scandinavië toe vanuit hun comfortabele zomerse klimaat. Het contrast kan niet groter zijn tussen onze hittegolf en het aangename weer in Noorwegen, Zweden en Finland.
Nederlands record versus Scandinavische mildheid
Vandaag, 1 juli, geldt code oranje voor extreme hitte in Noord-Brabant, Gelderland en Limburg. Het KNMI verwacht temperaturen tot 38 graden in het zuiden van Nederland. Deze vroege hittegolf komt na een al bijzonder warme juni, die met 18,3 graden de op één na warmste junimaand was sinds 1901.
In schril contrast daarmee blijft het in Scandinavië aangenaam zomers. In Zuid-Noorwegen liggen de temperaturen tussen de 12 en 18 graden, met af en toe een regenbui. Helsinki, de hoofdstad van Finland, ziet maximale temperaturen van ongeveer 20-21 graden – perfect weer om buiten te zijn zonder te zweten.
Waarom is Scandinavië zo koel?
Het verschil zit in de ligging en de zeestromingen. Terwijl Nederland gevangen zit tussen warme lucht uit Zuid-Europa en het Azorenhoog, profiteert Scandinavië van andere invloeden. De Golfstroom zorgt er wel voor dat het er warmer is dan andere gebieden op dezelfde breedtegraad, maar houdt de temperaturen ook gematigd.
In Noorwegen kunnen de temperaturen in juli en augustus oplopen tot 25-28 graden, maar dat is eerder uitzondering dan regel. De kustgebieden blijven koeler door de zeewind, terwijl het binnenland iets warmer kan worden. Finland kent vergelijkbare temperaturen, met juli als warmste maand waarin het in het zuiden gemiddeld 21 graden wordt.
Lange dagen, milde nachten
Een groot voordeel van de Scandinavische zomer is het natuurlijke airco-effect van de korte nachten. Door de middernachtzon in het noorden worden de nachten maar enkele uren donker, of helemaal niet. Dit zorgt ervoor dat de temperaturen ‘s nachts minder hard dalen, maar ook niet zo hoog oplopen overdag.
In Nederland blijft het deze week zelfs ‘s nachts tropisch warm, met temperaturen rond de 20-26 graden. In Scandinavië koelt het ‘s nachts af naar aangename 10-15 graden, perfect om lekker te slapen zonder ventilator of airco.
Droogte versus regen
Waar Nederland kampt met een droge bodem en neerslagtekorten die doen denken aan 1976, valt er in Scandinavië regelmatig een bui. In Noorwegen regent het aan de kust gemiddeld 150 tot 200 dagen per jaar, en ook nu valt er regelmatig wat regen. Dit houdt de natuur groen en de lucht fris.
Finland heeft deze maand al zes regendagen gehad, terwijl Nederland wacht op verkoeling. De regen in Scandinavië is vaak van korte duur en zorgt voor die typische frisse geur en heldere lucht waar toeristen zo van houden.
De perfecte zomervakantie?
Voor mensen die ontsnappen willen aan de Nederlandse hitte, biedt Scandinavië deze weken de perfecte uitkomst. Met temperaturen tussen de 15 en 22 graden is het ideaal om te wandelen, fietsen of de prachtige natuur te verkennen. De meren in Finland warmen in deze tijd op tot 18-20 graden – verfrissend zwemmen zonder de verstikkende hitte.
De zomer is ook de beste tijd om het fenomeen van de middernachtzon mee te maken. In Noord-Noorwegen gaat de zon van half mei tot eind juli helemaal niet onder.
Klimaatverandering in perspectief
Het contrast van deze week laat ook zien hoe klimaatverandering verschillende delen van Europa anders raakt. Terwijl het zuiden van Europa steeds vaker extremere hitte meemaakt, blijft Scandinavië voorlopig gespaard van de ergste uitwassen. Wel smolten vorig jaar de gletsjers in Scandinavië en Spitsbergen zo snel als nooit tevoren.
Voor nu kunnen de Scandinaviërs genieten van hun natuurlijke airco, terwijl de rest van Europa zoekt naar verkoeling.